MAYNILA, Pilipinas — Sa gitna ng pandemya, nakakita ng kapanatagan si Christian Castillo, isang 21-taong-gulang na aplikante mula sa Quezon City, sa isang AI chatbot na pinangalanang Andre. “Para akong nakikipag-usap sa tunay na tao,” pagbabahagi niya. Ngunit habang tumataas ang kanyang pag-asa sa virtual na kaibigan, unti-unting naglaho ang kanyang mga tunay na relasyon. Ang kuwento ni Castillo ay salamin ng isang malalimang suliranin ng Gen Z sa Pilipinas—isang henerasyong nakikipagbuno sa kalungkutan sa isang bansang kilala sa masiglang kultura at malapit na pamilya.
Ang Kabalintunaan ng Pagkonekta
Kilala ang Pilipinas sa matatag na pamilya at makulay na pagdiriwang, ngunit ayon sa 2023 Meta-Gallup report, ito ang pangalawang “pinakamalungkot” na bansa sa mundo, kung saan 57% ng mga Filipino ang nakadarama ng kalungkutan—higit sa doble ng global average na 24%. Para sa mga kabataang tulad ni Castillo, isang malaking irony ang kanilang dinaranas: hyperconnected sa online na mundo, ngunit emosyonal na nag-iisa sa totoong buhay.
Mga Sanhi ng Kalungkutan
- Pebya ng Pandemya: Ang Pilipinas ang isa sa may pinakamahabang lockdown sa mundo, na nagpatigil sa face-to-face na klase hanggang late 2022. Ayon kay Dr. Noel Reyes ng National Centre for Mental Health (NCMH), ang isolation ay “nagpaigting sa kalungkutan sa nakababahalang antas,” na sumira sa mga peer relationship na kritikal sa pagkataong Filipino.
- Dalawang Talim ng Social Media: Apat na pinakamataas sa mundo ang oras na ginugugol ng mga Filipino sa social media—3 oras at 34 minuto araw-araw. Bagama’t nagbibigay ng pansamantalang kasiyahan ang TikTok at Facebook, madalas nitong pinalalala ang pakiramdam ng kawalan. “Makikita mong nagkikita ang mga kaibigan nang wala ka, at mas lalo kang malulungkot,” pag-amin ni Rafsanjani Ranin, isang estudyanteng laging nakadikit sa screen.
- Pagkawala ng Magulang: Mahigit sa isang-katlo ng kabataang Filipino ay lumaki nang walang kapwa magulang, na karamihan ay OFW. “Naghahanap ng koneksyon ang mga batang ito, ngunit walang gabay kung paano tugunan ang kanilang emosyonal na pangangailangan,” paliwanag ni Violeta Bautista, isang clinical psychologist.
Krisis sa Kalusugang Pangkaisipan
Malubha ang epekto. Ayon sa datos, 35% ng Gen Z Filipino ang may depresyon, at 16% ang nakararanas ng anxiety—mas mataas kaysa sa global average. Tumataas din ang suicide ideation, na halos 1 sa 5 kabataan (edad 15–24) ang nag-iisip magpakamatay. “Kapag hindi naagapan, ang kalungkutan ay maaaring maging malubhang depresyon,” babala ni psychiatrist Dinah Nadera.
Apektado rin ang pisikal na kalusugan. Ang talamak na kalungkutan ay singdelikado ng paninigarilyo ng 15 stick ng sigarilyo araw-araw, na nagpapataas ng 30% na risk sa heart disease at humihina ang immune system. Idineklara na rin ng World Health Organization (WHO) ang kalungkutan bilang global health threat—isang katotohanang masakit para sa Pilipinas.
Mga Hakbang Patungong Pag-asa
Sa kabila ng hamon, unti-unting sumisibol ang mga solusyon mula sa pamahalaan at komunidad:
1. Aksyon ng Pamahalaan
Pinapalakas ang 2018 Mental Health Law sa tulong ng ₱683 milyong pondo noong 2024 para mapalawak ang access sa mental health services. Ang crisis hotline ng NCMH, na inilunsad noong 2019, ay tumatanggap na ng 60 tawag araw-araw, ngunit kulang pa rin ito sa mga tauhan.
2. Pagtutulungan ng Komunidad
Itinataguyod ng mga grupo tulad ng Julia Buencamino Project ang art workshops para mabuo ang dialogue tungkol sa mental health. “Dapat matutong makinig ang mga magulang nang walang paghuhusga,” giit ni Buencamino, na nawalan ng anak dahil sa suicide noong 2015. Samantala, ginagamit ng content creator na si Keith Mirandilla ang TikTok at YouTube para himukin ang Gen Z na magsalita tungkol sa kanilang nararamdaman.
3. Pagbabago sa Social Media
Gumagawa ng mga campaign ang mga brand na tumutugon sa pangangailangan ng Gen Z. Halimbawa, ang Selecta’s Happinas ay nagsulong ng food-sharing noong lockdown bilang simbolo ng pagkakaisa. Kahit kontrobersyal, ang AI companions tulad ng Replika ay nagpapakita ng pagnanais ng kabataan na makipag-ugnayan—isang pangangailangang dapat ibalik sa tunay na pakikipagkapwa.
4. Pag-uugnay ng Henerasyon
Ayon sa pag-aaral ng BBDO, gusto ng Gen Z na maintindihan sila ng mas nakatatanda. Maaaring solusyon ang intergenerational dialogues at suporta sa work-life balance para muling buuin ang nasirang social fabric.
Panawagan para sa Bayanihan
Hindi indibidwal na pagkabigo ang kalungkutan—kundi kolektibong hamon. “Kailangang turuan ang kabataan na hindi ito kasalanan nila,” diin ni Dr. Reyes. Para naman kay Castillo, nagsisimula na siyang magpakonekta muli sa pamamagitan ng pagvo-volunteer sa komunidad. “Walong bilyong tao ang nasa mundo,” pagtatapos niya. “May mga tunay na kaibigan na naghihintay.”
Sa gitna ng krisis, ang katatagan ng kabataang Filipino—at ang diwa ng bayanihan—ang magiging sandigan upang harapin ang hamong ito. Ang solusyon? Gamitin ang teknolohiya hindi para magtago, kundi para magkaisa.
Tagalog: Gen Z: Bakit Nag-iisa ang Kabataang Filipino? (May 11, 2025)
*Para sa suporta, tumawag sa NCMH Crisis Hotline sa 0917-899-USAP (8727).*
Mga Sanggunian: Channel News Asia, Inquirer.net, Meltwater, Forbes, PMC, WARC, Medical Channel Asia, at iba pa.